Beter goed gejat dan slecht verzonnen, of niet?
Opa Geldnerd, de pater familias van financieel bloggend NL, schreef afgelopen week al over zijn wooncarrière. Daar kwam een mooi verhaal uit over beleggingspolissen, woekerrentes en hoge huren! Zo smeuïg als Opa het opschreef is het bij ons (gelukkig) niet. Dat scheelt alvast weer een hoop geld!
Aflossen of investeren? Er zijn in de personal finance wereld een hoop wegen die naar Rome leiden. Gelukkig mag iedereen zijn eigen weg kiezen en wordt het tijd dat wij ook eens naar de routekaart gaan kijken. We hebben immers fors afgelost op de studieschuld en dat betekent dat er ruimte in de maandlasten is gekomen. We zouden bijvoorbeeld extra kunnen gaan aflossen op onze hypotheek!
Hypotheken. Er is al veel over geschreven en er zal nog veel over geschreven worden. Al met al is het niet zo verrekte moeilijk. Je leent een bedrag van de bank en dat betaal je terug. Zeker met de nieuwe regelgeving is het redelijk simpel en heb je de keuze uit een lineaire of een annuïtaire hypotheek. Ik zou persoonlijk áltijd voor een annuïtaire hypotheek kiezen maar daar is misschien nog wel een apart blogje aan te wijden.
Een huishouden kan niet zonder financiële buffer. Een van de grondbeginselen in de personal finance is het creëren van een financiële buffer. Maar hoeveel heb je nou precies nodig? Welk bedrag moet je op je spaarrekening beschikbaar hebben? Welk bedrag hebben wij nodig?
Wat is & waarom een buffer?
Het Nibud omschrijft de buffer als volgt:
Een buffer is een reservepotje om onverwachte, grotere, noodzakelijke uitgaven direct te kunnen betalen. Zoals het vervangen van kapotte apparaten of reparaties aan uw auto.
Oké, onverwachte, grotere, noodzakelijke uitgaven dus. Hoe onverwacht is een CV-ketel die er na 17 jaar mee stopt, dat je auto van 18 jaar auto er mee stopt of dat je je nieuwe wasmachine met garantie moet vervangen?
Op die momenten is het handig om een bedrag achter de hand te hebben om deze bedragen te kunnen betalen en geen dure lening aan te hoeven gaan. Je kunt redelijk goed uitrekenen wat een nieuwe wasmachine kost, wat een nieuwe auto kost en wat een nieuwe CV ketel kost. Wij vinden het onzin om al deze bedragen bij elkaar op te tellen en op een spaarrekening apart te houden. Want hoe groot is nou de kans dat je wasmachine, auto en CV-ketel tegelijk kapot gaan en dat op hetzelfde moment je dak begint te lekken..?
Emergency fund
Op de engelstalige blogs spreekt men voornamelijk over een ‘Emergency fund’. Dit dekt wat mij betreft perfect de lading. Een smak geld die snel beschikbaar is in geval van nood. That’s all you need. Er kunnen in het leven verschillende ‘Emergency’s’ plaatsvinden. Een kapotte auto is vervelend maar niet direct een ‘Emergency’. Bij een emergency denk ik aan langdurige werkloosheid, ziekte of zelfs sterfgevallen.
Zekerheden
Een van de belangrijkste dingen in het leven van een mens is volgens mij huisvesting. Om het in het extreme te trekken: op straat komen te staan is verschrikkelijk. Maar als je verplicht je huis moet verkopen op het moment dat de huizenprijzen ook nog eens erg gedaald zijn kan je dat behoorlijk de das om doen.
Je bent je eigen vertrouwde huis kwijt en je hebt ook nog eens kan op een behoorlijke restschuld. Als je deze situatie gaat vergelijken met een kapotte CV ketel of een auto die kapot gaat dan praten we over tienduizenden euro’s schade versus maximaal enkele duizenden. Prioriteit nummer 1 is voor ons dus om ons in een ‘Emergency’ geen zorgen te hoeven maken over huisvesting.
Werkloosheid
Wat wij een veel groter gevaar vinden is langdurige werkloosheid. In Nederland krijg je –over het algemeen – een WW uitkering na ontslag. Afhankelijk van hoe de pet van de heren politici in Den Haag staat kan deze wat langer duren of wat korter maar voorlopig zal deze nog wel even blijven bestaan. Door deze uitkering is een deel van het risico bij werkloosheid afgedekt.
Ziekte
In geval van langdurige ziekte wordt je in principe 2 jaar lang doorbetaald. Voor ons is deze situatie goed afgedekt. Omdat onze inkomens nogal scheef liggen zou financieel gezien een arbeidsongeschiktheid van Meneer er het hardste inhakken. Gelukkig is er via de werkgever een goede arbeidsongeschiktheidsregeling en hebben we nog een aparte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor Meneer die in zo’n geval de studieschuld kan afdekken.
Sterfte
Voor sterfte hebben we in Nederland het nabestaandenpensioen en overlijdensrisicoverzekeringen. Financieel gezien is dit ook goed afgedekt bij ons.
Enorme buffer
Zoals uit bovenstaande tekst blijkt moeten wij vooral het risico op werkloosheid af zien te dekken. In een worst case geval dat we allebei ons baan kwijt raken zouden we in ieder geval 7 maanden recht hebben op een WW uitkering. Via de site van het UWV is uit te rekenen hoe hoog deze ongeveer is. Let wel op dat dit bruto bedragen zijn. Als je deze bruto bedragen weer invult bij Loonwijzer dan kun je uitrekenen hoeveel je ongeveer als bedrag kunt verwachten.
Wij mogen allebei niet klagen over ons salaris en krijgen dus ook in geval van werkloosheid gezamenlijk nog zo’n €4000,= binnen gedurende minimaal 7 maanden. Stel je voor dat we daarna samen in de bijstand terecht komen..(Worst case is worst case ten slotte)
De bijstand is voor gehuwden(daar gaan we dan maar even van uit) €1389,= p/maand. Als we rekenen met onze bruto hypotheeklasten zouden we ongeveer €1850,= nodig hebben per maand om rond te komen. Elke maand een tekort van ongeveer €500,= dus. Anders gezegd, elke €500,= op de spaarrekening levert ons een maand langer rustig wonen in ons eigen huis op in geval van nood!
Als we na ontslag nog 2 jaar rustig in ons huis willen kunnen wonen dan moeten we na 7 maanden WW nog 17 maanden €500,= bij kunnen leggen. Dit is dus zo’n €8500,=
Voor de rest zou ons dak nog kunnen lekken(€2500) en een auto kapot kunnen gaan(€3000). Van deze bedragen kunnen we dan ook wel een CV vervangen of nieuwe wasmachine kopen. De kans op langdurige werkloosheid i.c.m. een lek dak, kapotte auto en een kapotte CV lijkt me ten slotte niet zo heel erg realistisch. Ik zou er geen geld op zetten in ieder geval.
Als we deze bedragen bij elkaar op tellen komen we dus op een bedrag van €14000,=. Dit is voor ons meer dan genoeg om de meest extreme gevallen af te dekken.
Nibud bufferberekenaar
Onze nationale financiele waakhond het Nibud heeft zijn bufferberekenaar aangepast. Mocht je deze nog nooit gezien hebben dan hier de link. Als wij ‘m invullen voor onze situatie zouden wij een buffer van €19600 moeten aanhouden. Een hoger bedrag dan onze eigen berekende buffer, terwijl het Nibud niet eens aan werkloosheid of ziekte denkt.
Het Nibud rekent met een bedrag van maar liefst €9350,= om achter de hand te houden om dingen aan de inrichting te vervangen. Als ik even een denkbeeldig rondje door ons huis loop(bank, marktplaats, €50,=, 6x eettafelstoelen, marktplaats, €150,=, eettafel, marktplaats, €100, TV meubel, nieuw, €130, fauteuill, markplaats, €150..) dan komen we daar bij lange na niet aan. Buiten dat, in een ‘emergency’ zit een bank van de kringloop prima en sparen we wel weer voor een nieuwe!
Wij houden dus lekker onze zelf berekende buffer aan en lossen de rest van het geld zoveel mogelijk af op de studieschuld of we kopen nog wat indextrackers.
Studieschuld
Een kleine sidenote is wel noodzakelijk. Bij het bedrag van €1850,= om rond te komen is geen rekening gehouden met de maandelijkse afbetaling aan de bank van de enorme studieschuld van Meneer. Omdat we de afgelopen tijd al fors hebben afgelost gaan we ervanuit dat we deze tijdelijk wel stil zouden kunnen zetten.
Tevens hebben we nog een ‘krediet’ van €3000 euro beschikbaar in geval van echte nood op de creditcard.
Hoe hoog is jou huidige buffer? Waar heb je wel rekening mee gehouden en waar hou je geen rekening mee? Vind je het Nibud te positief of te negatief?
Zoals velen hebben wij ook onze eigen versie van onze molensteen. De hypotheek. September ’14 hebben wij ons eigen huis weten te bemachtigen. Omdat er nou eenmaal niet zoveel spaargeld voor handen was om dit cash af te tikken hebben we toch maar gekozen om een hypotheek af te sluiten. Bovendien is het natuurlijk veel voordeliger met een hypotheek. Met de hypotheekrenteaftrek levert dat toch geld op..?
Voor de financieel voyeuristen onder ons gaan we met de billen bloot. De hypotheek die wij hebben afgesloten in september ’14 bedroeg €275.600,=. Dit was een kleine €20.000,= meer dan de aankoopsom. We moesten natuurlijk nog wel wat te doen hebben. Nu we een klein jaar verder zijn hebben we centrale verwarming, vernieuwde elektra en een splinternieuwe badkamer. Omdat die uit 1986 toch een beetje out-of-date was.
Onder het geweldige bewind van dhr. Rutte & consorten kwamen er uiteraard nog maar 2 echte opties naar voren. De annuïteitenhypotheek of de lineaire hypotheek. Omdat de lineaire hypotheek de laagste totale kosten heeft over de totale looptijd hebben we die maar niet gekozen. Vanwege de hoge studieschuld hebben we gekozen voor een annuïteitenhypotheek. Hierdoor hebben we in het begin lagere maandlasten en kunnen we de studieschuld sneller aflossen. Dit is voor ons dus de voordeligste keuze!
Ook hier hebben we weer rekening gehouden met de studieschuld. We hebben ons huis precies gekocht voordat het bedrag waarvoor je een NHG-hypotheek kon afsluiten weer verlaagd werd. Wij mochten dus in plaats van de 100% marktwaarde rentetarieven kiezen uit een NHG-rentetarief! En dat scheelde toen zo’n 1,3% zo uit m’n hoofd wat zo weer €50,= in de maand scheelt. De rente hebben we uiteindelijk voor 5 jaar vastgezet tegen 2,85%. In deze 5 jaar kunnen we hoogstwaarschijnlijk de studieschuld aflossen. Mocht er over 5 jaar dan een veel hogere rente zijn kunnen we deze van het verschil makkelijk betalen en hebben we deze 5 jaar toch een voordelige rente gehad. Althans, dat is onze theorie.
De snelle hoofdrekenaar heeft vast al uitgerekend wat er elke maand afgeschreven wordt. Om precies te zijn is dat €1139,76. Nu krijgen we ook nog wat terug van de belasting waardoor de nettolasten het afgelopen jaar nog geen €900,= waren. Omdat het een annuïteitenhypotheek is nemen icm de afbouwende HRA onze netto maandlasten toe. Voor de komende jaren is dit ongeveer 1 euro in de maand. Wel te overzien dus. Ergens in 2020 zitten we op €950,= netto!
We lossen door de vorm van onze hypotheek elke maand af. Dit bedrag neemt elke maand een beetje toe waardoor we eind van het jaar op €500,= aflossing p/mnd zitten. Meer dan de helft van onze netto maandlasten bestaat dus uit aflossing. Dit zijn dus ook geen echte kosten maar gewoon een verschuiving van het vermogen. We moeten het wel elke maand overmaken dus we moeten wel zorgen dat er voldoende cashflow is om dit te kunnen doen. Na 5 jaar is er dus ‘automatisch’ 10% van de hypotheek alvast afgelost. Voor de rest lossen we niets extra’s af omdat de studieschuld een hogere rente heeft.
Bij de aankoop van onze woning hebben we aantal bewuste keuzes gemaakt. We mochten ruim een ton meer lenen van de bank maar hebben dit niet gedaan. We vinden onze maandlasten met de huidige hypotheek al hoog genoeg en hebben liever wat meer ruimte elke maand. We hebben op een gegeven moment onze wensen nog iets ‘gedownsized’ zodat we een huis konden kopen wat net wél onder de NHG grens viel. Hoeveel dat oplevert? Dat lees je hieronder!
Voor het afsluiten van een NHG hypotheek moesten we 1% van de hypotheeksom aan kosten betalen. Dit was €2756,= en dit bedrag is aftrekbaar van de inkomstenbelasting. De rente die we zonder NHG konden krijgen was toentertijd 4,1%. Door deze lagere rente scheelt het in maandlasten over 5 jaar tijd €3117,=
Buiten het feit dat je maandlasten zoveel lager zijn los je bij een lage rente ook veel meer af. Bij een rentestand van 4,1% zouden we €26193,= hebben afgelost na 5 jaar. Bij onze huidige rentestand van 2,85% hebben we €31473,= afgelost. Dit scheelt maar liefst €5280,=!
We hebben dus veel meer afgelost en veel minder rente betaald dan dat we hadden gedaan als we een hypotheek zonder NHG hadden genomen.
Als ik voor het gemak reken met 50% aftrek van de inkomstenbelasting kom ik op de volgende netto bedragen uit.
Kosten NHG €2756 x 50% = €1378,=
Lagere maandlasten = €3117
Extra afgelost t.o.v. hogere rente = €5280,=
De ‘opbrengsten’ zijn dan €3117 + €5280 = €8397, minus de kosten van €1378,= komt hier een bedrag van maar liefst €7019,= netto uit! Doordat we onze woonwensen wat naar beneden hebben bijgesteld scheelt het ons dus meer dan €1400,= per jaar over de eerste 5 jaar gezien.
Nu werd ik er terecht ook nog op gewezen dat als we onze woonwensen niet hadden bijgesteld we dus een duurder huis hadden gekocht. Als we dat duurdere huis hadden gekocht hadden we dus überhaupt al 10/20/30.000 euro meer uitgegeven. Dan hadden we ook een grotere tuin/achterom/etc gehad, dus deze besparing heb ik niet eens meegenomen.
Wat we hiermee hebben willen laten zien is dat een heleboel dingen afhankelijk zijn van je eigen keuzes. Ga je voor dat grote huis met maximale hypotheek of ga je toch wat lager zitten. Nadat we bovenstaande rekensom hadden gemaakt was het voor ons vrij duidelijk. Een ‘achterom’ is heel erg handig maar ons geen €1400,= per jaar waard. Veel mensen hebben ook niet door dat een kortere looptijd(met bijbehorende lagere rentes) ook resulteert in een hogere aflossing. Kijk dus niet alleen naar je maandbedrag maar ook welk bedrag je afgelost heb. Dit is immers geld wat je later niet meer hoeft terug te betalen én waar je ook geen rente meer over hoeft te betalen.
Wil je trouwens weten waarom je huis een verschrikkelijke slechte investering is? Kijk dan hier even! Een huis is om in te wonen en wonen kost nou eenmaal geld. Een nieuwe keuken is geen investering en een nieuwe badkamer is ook geen investering. Een investering in woongenot, dat wel. Voor de rest zijn het gewoon uitgaven.
Oneens met bovenstaande? Laat het hieronder weten in de reacties of via het contactformulier. Volgen via Twitter kan ook of schrijf je in voor de nieuwsbrief om niets te missen!
